Παρασκευή 17 Σεπτεμβρίου 2010

Che Bandoneón!


Στην αρχή είναι η μουσική· απλή και ρυθμική, παθιασμένη και νοσταλγική. Παίζει μια "orquesta típica" - όμως καθόλου τυπική - δίχως κρουστά, μόνο βιολιά, πιάνο, κοντραμπάσο και βέβαια bandoneón. Έπειτα έρχεται μια φωνή. Με πάθος και συνάμα θλίψη τραγουδά στίχους που βγαίνουν από την ψυχή. Τραγουδά ένα τάνγκο.
"Un tango puede escribirse con un dedo, pero necesariamente se escribirá con el alma, porque un tango es la intimidad que se esconde, es el grito que se levanta airado, desnudo".
"Ένα τάνγκο μπορεί να γραφτεί με ένα δάχτυλο, όμως σε αυτό πρέπει να υπάρχει ψυχή, γιατί ένα τάνγκο είναι τα μύχια της καρδιάς που κρύβονται, είναι η κραυγή που υψώνεται βίαια, απογυμνωμένη" [Enrique Santos Discépolo, 1901-1951].
Ύστερα, βλέπω την κίνηση· ένα διάλογο αυθεντικό ανάμεσα στο αρσενικό και το θηλυκό με αφορμή την μουσική. Βλέπω κινήσεις σαν περιπτύξεις, εφήμερες, γεμάτες πάθος και ερωτική διάθεση· μια συνουσία χορευτική.
Κάνω τα πρώτα αδέξια βήματα στη Milonga, ανάμεσα σε σκιές και σύννεφα καπνού. Το μπράτσο μου τυλίγει τη ντάμα σαν νά 'ναι λουλούδι και τα σώματα ενώνονται στο λικνίσμα σαν ένα. Ένα ocho adelante, ένα sanguchito, μια sacada με castigada, μια caída sobre la mujer, μια media luna, και τα μάτια μισόκλειστα για ν' ακούμε καλύτερα το τραγούδι του bandoneón.

Che bandoneón! (1949)

El duende de tu son, che bandoneón,
se apiada del dolor de los demás,
y al estrujar tu fueye dormilón
se arrima al corazón que sufre más.

Estercita y Mimí como Ninón,
dejando sus destinos de percal
vistieron al final mortajas de rayón,
al eco funeral de tu canción.

Bandoneón,
hoy es noche de fandango
y puedo confesarte la verdad,
copa a copa, pena a pena, tango a tango,
embalado en la locura
del alcohol y la amargura.

Bandoneón,
para qué nombrarla tanto,
no ves que está de olvido el corazón
y ella vuelve noche a noche como un canto
en las gotas de tu llanto,
¡che bandoneón!

Tu canto es el amor que no se dio
y el cielo que soñamos una vez,
y el fraternal amigo que se hundió
cinchando en la tormenta de un querer.


Y esas ganas tremendas de llorar
que a veces nos inundan sin razón,
y el trago de licor que obliga a recordar
si el alma está en "orsai", che bandoneón.

Φίλε bandoneón! (1949)

Η μαγεία του ήχου σου, φίλε bandoneón,
δείχνει συμπάθεια στον πόνο των άλλων,
και με την πίεση του κοιμώμενου φυσερού σου
φτάνει στην καρδιά που υποφέρει περισσότερο.

Η Estercita και η Mimí, όπως η Ninón,
άφησαν τη μοίρα τους στο περκάλι
για να φορέσουν στο τέλος σάβανα από ρεγιόν,
στην πένθιμη ηχώ του τραγουδιού σου.

Bandoneón,
σήμερα είναι νύχτα  ξέφρενης γιορτής
και μπορώ να σου εξομολογηθώ την αλήθεια,
ποτήρι το ποτήρι, θλίψη τη θλίψη, τάνγκο το τάνγκο,
ζαλισμένος στην τρέλα
του αλκοόλ και της θλίψης.

Bandoneón,
γιατί να την ονομάσω πλέον,
δεν βλέπεις που ζητά τη λήθη η καρδιά
και εκείνη γυρνά κάθε νύχτα σαν τραγούδι
στις σταλαγματιές του κλάματός σου,
φίλε bandoneón!

Το τραγούδι σου είναι ο έρωτας που δεν δόθηκε
κι ουρανός που ονειρευτήκαμε κάποτε,
είναι ο αδερφικός φίλος που βυθίστηκε
παλεύοντας στην θύελλα μιας αγάπης.

Είναι κι αυτή η φοβερή διάθεση για κλάμα
που κάποιες φορές μας πλημυρίζει δίχως λόγο,
είναι κι ένα ποτήρι αλκοόλ που αναγκάζει να θυμηθούμε
όταν η ψυχή τίθεται εκτός παιχνιδιού, φίλε bandoneón!

Στίχοι: Homero Manzi
Μουσική: Aníbal Troilo

[Για τη μετάφραση των κειμένων από τα Ισπανικά ο Ονομάκριτος].

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου